Sota länsirintamalla 

جنگ در جبهە غرب 

Ensimmäinen maailmansota alkoi, kun Itävalta-Unkari julisti sodan Serbialle. Nämä kaksi maata eivät kuitenkaan aloittaneet sodan taisteluja.  

جنگ جهانی اول هنگامی آغاز شد، کە دو کشور اطریش و مجارستان علیە کشور صربیا یعنی یوگسلاوی اعلام جنگ نمودند. 

Maailmansodan ensimmäinen hyökkäys alkoi Saksan toimesta. Saksa sijaitsi keskellä Eurooppaa, ja sen viholliset Ranska ja Venäjä ympäröivät sitä molemmin puolin. Saksa pelkäsi joutuvansa kahden rintaman sotaan, eli yhtäaikaiseen sotaan lännessä ja idässä.  

این دو کشور جنگ را آغاز نکردند. اولین هجوم جنگ جهانی اول از طرف کشور آلمان صورت گرفت. کشور آلمان در مرکز اروپا واقع شدە بود و دو کشور دشمن آن یعنی روسیە و فرانسە آن را از دو طرف محاصرە کردە بودند. آلمان از این میترسید، کە همزمان از دو جبهە؛ یعنی هم از طرف شرق و هم از طرف غرب، دچار جنگ شود. 

Saksa hyökkäsi Ranskaan heinäkuussa 1914. Se halusi välttää taistelut Ranskan ja Saksan välisellä hyvin puolustetulla rajalla, siksi se hyökkäsi Ranskaan Belgian kautta. Saksan hyökkäys eteni nopeasti Belgian läpi Ranskaan.  

آلمان در ماه هفتم سال ١٩١٤ بە فرانسە حملە کرد. آلمان میخواست از جنگ در جبهەهای بین دو کشور بپرهیزد، چونکە فرانسە در آنجا بخوبی میتوانست جلوی حملە آلمانیها را بگیرد. بهمین دلیل آلمان از طریق کشور بلژیک بە فرانسە حملە نمود. حملە آلمان از طریق بلژیک بە فرانسە بە سرعت پیشروی نمود. 

Ranskalaisten avuksi tuli kuitenkin brittijoukkoja, joiden avulla saksalaisten hyökkäys torjuttiin.  Tämän jälkeen taistelut Ranskassa eli länsirintamalla vakiintuivat paikoilleen. Molemmat osapuolet kaivoivat juoksuhautoja, jotka suojasivat omia joukkoja vihollisen ammuksilta. Sotaa, jossa rintamalinjat eivät liiku, kutsutaan asemasodaksi. 

نیروهای انگلیس بە کمک فرانسویها آمدند و بهمین دلیل هم بسرعت توانستند جلوی حملە آلمانیها را بگیرند. پس از آن جنگهای فرانسە در جبهە غرب در مکانهای خویش ثابت ماندند. هر دو طرف جنگ سنگرها و خندقهایی ایجاد نمودند، کە بە کمک آنها سربازان خود را از گلولەهای دشمن در امان نگه میداشتند. جنگی کە در آن جبهەهای جنگ تغییر نمیکنند، جنگ ایستگاهی یا موضعی نامیدە میشوند. 

Länsirintamalla käydyssä sodassa käytettiin uudenlaisia aseita. Konekivääri oli tehokas ase juoksuhautojen puolustamisessa. Panssarivaunuilla eli tankeilla voitiin ylittää vihollisen esteet ja juoksuhaudat. 

 در جنگ جبهە غربی اسلحەهای جدیدی بکار گرفتە شدند. تفنگ مسلسل اسلحەای بود، کە برای حفاظت از خندقها و سنگرها بکار گرفتە شد. با زره‌پوش و تانک بخوبی میتوانستند از موانع و خندقهای دشمن رد شوند. 

Usein panssarivaunut kuitenkin juuttuivat mutaan ei-kenenkään maalle. Myös pommikoneet kehittyivät sodan aikana. Saksalaiset käyttivät sodassa ensimmäistä kertaa myös taistelukaasuja. Niiden käyttäminen oli kuitenkin vaarallista, sillä tuuli saattoi puhaltaa kaasun omien joukkojen päälle. 

خیلی اوقات تانکها در گل و لای و در زمین هیچ کس گیر میکردند. همچنین هواپیماهای بمب‌افکن در این جنگ پیشرفتەتر شدند. آلمانیها برای اولین بار از گازهای شیمیایی برای جنگیدن استفادە نمودند. استفادە از گازهای شیمیایی بهرحال خطرناک بودند، چونکە باد میتوانست آنها را بسوی سربازان آلمانی برگرداند.  

Länsirintamalla käyty sota säilyi asemasotana sodan loppuun asti vuonna 1918. Kumpikaan osapuoli ei kyennyt läpäisemään toisen puolustusasemia.  

جنگ جبهە غربی تا پایان جنگ در سال ١٩١٨ بشکل جنگ ایستگاهی باقی ماند. هیچکدام از طرفین جنگ نتوانستند از مواضع دیگر رد شوند. 

Länsirintamalla käytiin monia taisteluita, mutta taisteluiden seurauksena edettiin yleensä vain muutamia kilometrejä. Taisteluissa kuoli satoja tuhansia miehiä. Yhdysvallat liittyi Ranskan ja Ison-Britannian eli ympärysvaltojen puolelle vuonna 1917.  

در جبهە غرب چندین جنگ بوقوع پیوست. اما در نتیجە آنها تنها میتوانستند چند کیلومتر جلو بروند. در این جنگ هزاران مرد کشتە شدند. کشور آمریکا در سال ١٩١٧ بە کشورهای فرانسە و بریتانیای کبیر (انگلیس) پیوست، کە کشورهای محور نامیدە میشدند.  

Saksa antautui marraskuussa 1918. Ympärysvallat eivät kuitenkaan koskaan lyöneet Saksan johtamia keskusvaltojen joukkoja taisteluissa. Saksa joutui antautumaan, sillä sen sotilaat alkoivat kapinoida omia johtajiaan vastaan. Lisäksi sen liittolaiset eli Itävalta-Unkari ja Ottomaanien valtakunta olivat liian heikkoja jatkamaan sotaa.  

در ماه نوامبر سال ١٩١٨ کشور آلمان تسلیم شد. کشورهای محور در هیچ مقطعی از جنگ نتوانستند کشورهای مرکزی را؛ کە آلمان رهبری آنها را بر عهدە داشت، شکست دهند. دلیل تسلیم شدن آلمان این بود، کە سربازان آلمانی بر علیە فرماندهان خود قیام و شورش کردند. همچنین کشورهای هم‌پیمان آلمان یعنی اطریش، مجارستان و عثمانیها ضعیفتر از آن بودند، کە بتوانند جنگ را ادامە دهند.  

Vaikeat termit  کلمات سخت 

hyökätä حملە کردن، هجوم کردن 

Välttää دوری کردن، انجام ندادن کاری 

puolustaminen (puolustaa) دفاع (از فعل دفاع کردن) 

läpäistä رد شدن و گذشتن از چیزی 

antautua تسلیم شدن 

liittolaiset هم‌پیمانها